هرکدام از توزیع های لینوکس برای چه کاری و گروهی مناسب است؟

لینوکس توزیع‌ها و نرم‌افزارهای مختلفی برای کاربرهای مختلف دارد. بعضی از آن‌ها بسیار سبک هستند. برخی دیگر فقط برای کاربرانی مناسب هستند که می‌خواهند در کنار سیستم‌عامل خود، لینوکس را نیز امتحان کنند. یعنی لینوکس سیستم عامل اصلی آن‌ها نیست.

 این گونه کاربران بیشتر از نسخه اوبونتو برای این منظور استفاده می‌کنند زیرا کاربرپسند است و نصب و استفاده آسانی دارد. نرم افزارهای کاربردی آن نیز زیاد هستند و پشتیبانی خوبی از امکانات سخت افزاری دارد.

انتخاب توزیع مناسب لینوکس 

اوبونتو، زاندرو، ایکسوبونتو، فدورا، نوپیکس، اوپن سوزه و… فقط بخشی از صدها توزیع فعال لینوکس در دنیا هستند. شاید جالب باشد بدانید، لینوکس بیش از ۶۵۰ توزیع فعال دارد. این تعداد بر اساس آماری است که وب سایتی به نام DistroWatch آن را منتشر کرده است.قضاوت در مورد این که کدام توزیع لینوکس برای کدام کاربر مناسب است، کمی مشکل به نظر می‌رسد. انتخاب توزیع مناسب، با نوع فعالیت کاربر و سلیقه شخصی او ارتباط مستقیم دارد.با توجه به تمام این موارد،  در این مقاله سعی کرده‌ایم با بررسی مختصر کارکردهای مختلف توزیع‌ها و دسته‌بندی کاربران به گروه‌های متفاوت، نرم افزار مناسب آن‌ها را تا حدی مشخص کنیم.

افرادی که لینوکس سیستم‌عامل اصلی آن‌ها نیست

Knoppix یکی از توزیع‌های Live CD لینوکس است که بدون نیاز به نصب روی کامپیوتر و فقط با اجرا شدن از روی CD می‌توان از آن استفاده کرد. بنابراین، آن دسته از افرادی که فقط می‌خواهند کار با لینوکس را امتحان کنند و آن را به‌عنوان سیستم عامل اصلی خود انتخاب نکرده‌اند، می‌توانند از توزیع ناپیکس کمک بگیرند. کاربر می‌تواند از برنامه‌های نرم‌افزاری مختلفی استفاده کند و حتی فایل‌ها و اسناد ساخته شده با آن‌ها را روی هارددیسک یا حافظه فلش ذخیره و نگهداری کند. توزیع‌های Live CD لینوکس، همچنین برای مواقعی که ویندوز از کار افتاده است و کاربر می‌خواهد پیش از نصب دوبار ویندوز، اطلاعات ذخیره شده روی ویندوز را در محل دیگری ذخیره کند، مناسب هستند. تنها مشکلی که این‌گونه نرم‌افزارها دارند، سرعت کمتر آن‌ها نسبت به توزیع‌های نصب شده روی کامپیوتر است.

اگر جزو کاربرانی هستید که با سرعت توزیع‌های Live CD لینوکس مشکلی ندارند، می‌توانید از Wubi برای نصب توزیع اوبونتو روی سیستم عامل ویندوز استفاده کنید. Wubi به کاربر این امکان را می‌دهد تا اوبونتو را همچون یک نرم‌افزار روی سیستم عامل ویندوز نصب یا حذف کند. در مقایسه با دیگر توزیع‌های لینوکس، اوبونتو امنیت خوب، پشتیبانی مناسب و راهنماهای آنلاین فراوانی برای کاربرانش دارد. گزینه مناسب دیگری که در این‌جا می‌توان به آن اشاره کرد، امکان نصب لینوکس در محیطی مجازی و اجرای آن روی سیستم عامل ویندوز یا مک است. برای این منظور می‌توان از نرم‌افزارهای مجازی همچونVirtual PC (مایکروسافت)، Virtual Boxم (Sun) یا VMare کمک گرفت. برای این کار کافیست ISO لینوکس را دانلود یا از CD  نصب لینوکس استفاده کنید. سپس مراحل نصب و راه اندازی را به ترتیبی که دردستورالعمل آن ذکر شده است، انجام دهید.

افرادی که تازه به استفاده از لینوکس روی آورده‌اند

در میان توزیع‌های GNU/Linux،  لینوکس مینت (Linux Mint) کاربرد آسان‌تر و قابلیت‌های بهتری در میان دیگر توزیع‌های لینوکس دارد. لینوکس مینت، مبتنی بر اوبونتو است و خود اوبونتو نیز مبتنی بر دبیان است. بنابراین، کاربر با مجموعه‌ای بزرگی از انواع نرم‌افزارها و امکانات روبه‌روست و می‌تواند با توجه به نیازمندی‌هایش از آن‌ها بهره ببرد. هر نرم افزاری که روی اوبونتو و دبیان اجرا می‌شود، بدون شک روی لینوکس مینت هم به همان خوبی اجرا خواهد شد.

CD لینوکس مینت با قابلیتی به نام mint4win همراه است. این قابلیت به کاربر اجازه نصب لینوکس روی سیستم عامل ویندوز را به صورت پارتیشنی جداگانه و بدون برهم زدن تنظیمات دستگاه می‌دهد. کارایی و سرعت آن همچون وقتی که به عنوان سیستم عامل اصلی نصب می‌شود نخواهد بود اما هر گاه دیگر تمایلی به استفاده از آن نداشتید می‌توانید به راحتی از کنترل پانل آن را حذف کنید. درست مثل این که یک برنامه نرم‌افزاری ساده را Uninstall می‌کنید. نسخه دسک‌تاپ اوبونتو نیز انتخاب مناسبی برای افرادیست که تازه می‌خواهند به لینوکس روی بیاورند. اوبونتو، وسایل سخت‌افزاری بسیاری را تحت پشتیبانی خود دارد. همچنین زمان‌بندی عرضه نسخه‌های مختلف آن بسیار منظم است. هر شش ماه یک بار نسخه جدید و به روز شده اوبونتو در اختیار کاربرانش قرار می‌گیرد.جالب اینجاست که اوبونتو برای کاربرانی که اینترنت پرسرعت ندارد، DVD نصب آن را به صورت رایگان به تمام نقاط دنیا می‌فرستد.

اوپن سوزه (OpenSUSE) و فدورا نیز از دیگر توزیع‌های رایج لینوکس برای دسکتاپ هستند. هر دو آن‌ها استفاده آسان و اینترفیس کاربری کاربرپسندی دارند. در ضمن این که رایگان نیز هستند. از میان توزیع‌های پولی می‌توان به Xandros Home Edition اشاره کرد. این نسخه یکی از بهترین توزیع‌های لینوکس برای کامپیوترهای رومیزی و کاربران تازه‌کار است. زاندروس (Xandros) شاملCodeWeavers CrossOver است که قابلیت اجرای برنامه‌هایی مانند مایکروسافت آفیس، ادوبی فتوشاپ و بسیاری از نرم‌افزارهای دیگر ویندوز را دارد.

نصب لینوکس روی کامپیوترهای قدیمی

Puppy Linux در واقع توزیع Live CD لینوکس است و برای نصب روی کامپیوترهایی با حافظه کمتر از ۶۴ مگابایت مناسب است. پاپی لینوکس را می‌توان از طریق دستگاه‌های گوناگون همچون یو‌اس‌بی فلش، سی‌دی یا درایوهای زیپ شده اجرا کرد. پاپی لینوکس مستقیما از رم دستگاه اجرا می‌شود. Xubuntu نیز برای نصب روی کامپیوترهای قدیمی مناسب است. Xubuntu از xfce استفاده می‌کند. xfce، محیطی برای کامپیوترهای رومیزی است که فضای کمتری نسبت به GNOME اشغال می‌کند. نسخه‌های مختلف ایکسوبونتو هر سال دو بار عرضه می‌شوند. آنتیکس (antiX) نیز یکی از دیگر از توزیع‌های مناسب برای نصب روی کامپیوترهای کم ظرفیت و قدیمی است. به‌طور مثال، کاربران کامپیوترهایی که برای اجرای ویندوز ۹۸ کند هستند (مانند سیستم‌های مبتنی بر پردازنده‌های پنتیوم ۲) می‌توانند از آنتیکس برای بهره بردن از لینوکس کمک بگیرند. زِن‌واک (Zenwalk) نیز توزیع دیگری از لینوکس و مناسب برای کامپیوترهای ضعیف است.

استفاده کاری از لینوکس

Redhat Enterprise Linux و SUSE Linux Enterprise Desktop  که قبلا با نام ناول لینوکس دسکتاپ شناخته می‌شد، مناسب‌ترین توزیع‌ها برای انجام کارهای اداری و تجاری هستند. قبلا بیشترین تمرکزRedhat، به جای کامپیوترهای رومیزی روی سرور بود.Xandros نیز یکی دیگر از گزینه‌های مناسب برای استفاده‌های تجاری است. البته زاندروس شرکت کوچکی است و ترجیح بیشتر شرکت‌ها و سازمان‌ها استفاده از محصولات فروشنده‌ها و تولیدکننده‌های بزرگ و مشهور است.اوبونتو سرور، سوس اینترپرایز و Red Hat Enterprise Server سه مدعی کارآمد برای پیاده کردن لینوکس روی سرورها هستند. این نرم‌افزارها، قابلیت‌های امنیتی بسیار خوبی دارند و مجموعه جدید آن‌ها شامل توزیع‌ها و آموزش‌های مفید است.

لینوکس برای نت‌بوک‌ها

نت‌بوک تقریبا همان نوت‌بوک با صفحه نمایش کوچک‌تر، قدرت پایین‌تر و سخت‌افزار ضعیف‌تر است. توزیع‌های لینوکس که برای نصب روی نت‌بوک‌ها مناسب باشند، شامل اوبونتو نت‌بوک، موبلین (Moblin) و جولی‌کلاد (Jolicloud) هستند.  برای نصب توزیع اوبونتو نت‌بوک باید دستگاه مورد نظر حتما پردازنده اینتل اتم داشته باشد. البته اگر نسخه معمولی اوبونتو را دارید نیز می‌توانید آن را روی نت‌بوک خود نصب کنید و تنظیمات پیش فرض مربوط به ظرفیت آن را تغییر داه، روی ظرفیت نت‌بوک تنظیم کنید. سپس مجموعه نرم‌افزاری لازم و مرتبط را روی اوبونتو نصب کنید.جولی‌کلاد، برای نصب روی کامپیوترهای کم قدرت که ظرفیت حافظه کمی نیز دارند، مناسب است. رابط کاربری این توزیع بسیار عالی و کاربرپسند است طوری که می‌توان به جرات گفت با همه توزیع‌های دیگر لینوکس فرق دارد. جولی‌کلاد مبتنی بر اوبونتوست، بنابراین همه برنامه‌هایی که روی اوبونتو اجرا می‌شوند روی آن نیز به خوبی قابل اجرا خواهند بود.

کاربر می‌تواند جولی‌کلاد را در کنار سیستم عامل ویندوز خود داشته باشد. یعنی می‌توان به شکل پارتیشن مجزایی روی دستگاه نصب و در صورت تمایل، به راحتی حذفش کرد. موبلین نیز توزیع لینوکس دیگری برای نت‌بوک‌هاست. موبلین را می‌توان از طریق یک یو‌اس‌بی نیز روی کامپیوتر اجرا کرد. همچنین می‌توان آن را نصب کرد و استفاده سریع‌تری از آن داشت. جالب است بدانید ترکیب Maemo و Moblin، پلتفرم  MeeGo به‌وجود آمده است. Maemo، پلتفرم نرم‌افزاری مبتنی بر دبیان لینوکس و ساخته دست نوکیاست.

برای استفاده حرفه‌ای‌ها

Arch Linux یکی از مناسب‌ترین توزیع‌های لینوکس برای استفاده کاربران حرفه‌ای  به‌شمار می‌آید. این توزیع امکان نصب و ایجاد تغییرات و تنظیمات مختلف را به کاربر با توجه به نیازهایش می دهد. این توزیع، رابط کاربری گرافیکی ندارد. صفحه این توزیع مملو از فایل‌های تنظیماتی مختلف برای تنظیم و پیکربندی سیستم است. این فایل‌ها و امکانات به کاربر کمک می کنند تا محیط این توزیع را با توجه به نیازهای خود مرتب ، تنظیم و آن را مناسب استفاده خود کند. Slackware نیز یکی دیگر از انواع توزیع‌های مناسب برای کاربران حرفه‌ای است. این توزیع در مقایسه با Arch Linux، مجموعه نرم‌افزاری بیشتر و امکانات امنیتی و محافظه‌کارانه گسترده‌تری دارد.Slackware یکی از قدیمی‌ترین توزیع‌های لینوکس برای استفاده‌های حرفه‌ای است و می‌توان گفت یکی از سریع‌ترین آن‌ها به حساب می‌آید.